Wskazanie, jakie błędy mogą wystąpić w strategiach handlowych na giełdzie HUPX i jakie konsekwencje mogą mieć dla inwestora. 

Brak strategii zarządzania ryzykiem

To sytuacja, w której inwestor na giełdzie HUPX nie określił precyzyjnie swojego profilu ryzyka oraz nie ustalił strategii działania w przypadku różnych scenariuszy rynkowych. Może to prowadzić do nieprzewidywalnych i dużych strat finansowych.  

Przykładem może być np.. brak ustalenia limitów strat i zysków - inwestor nie określa, do jakiej wysokości strat jest w stanie zaakceptować, a do jakiej wysokości zysków zamierza wyjść z pozycji. W przypadku nieprzewidzianych ruchów rynkowych, inwestor może utracić dużą część swojego kapitału.   W tym momencie wchodzimy strategię stop loss oraz take profit. W kontekście rynku hupx, uczestnik giełdy może na różne sposoby obliczać zysk lub stratę swojej pozycji. Ale ważnym elementem jest tego jest obliczenie wielkości pozycji jaką posiada. I tutaj można wybrać jedną ze dwóch ścieżek: tzw "czysta pozycja rynkowa", która oznacza nie mniej i nic więcej jak sumaryczny wolumen pozycji na danym produkcie. Sprzedano łącznie 2MW energii i taką pozycję się podaje. W drugim podejściu można uwzględnić prognozę poboru/produkcji energii. Jeśli prognoza mówi, że na czas dostarczenia energii zostanie wyprodukowane 3MW energii, to pozycja wtedy wyniesie że mamy 1 MW w zapasie, w tzw. w pozycji długiej, którą powinniśmy odsprzedać przed faza bilansującą.  

I w zależności od metodologii obliczania pozycji, inaczej wygląda zajęta pozycja na rynku. I wracając z powrotem do strategii tp oraz sl, posiadając wybrana metodę obliczania wolumenu zajętej pozycji, można ją pomnożyć przez cenę transakcji, ceny ofertowe lub wyprognozowaną cenę na rynku bilansującym i wyliczyć wartość pozycji. W zależności od zdefiniowanych poziomów sl lub tp strategia może zamknąć cześć/całość pozycji minimalizując stratę lub księgując zysk.  

Duża skłonność do podejmowania - W kontekście sprzedaży energii na giełdzie HUPX, zbyt duża skłonność do podejmowania ryzyka może przejawiać się na różne sposoby, na przykład:  

Wykonywanie zbyt dużych transakcji: Inwestor może decydować się na wykonywanie zbyt dużych transakcji na giełdzie HUPX, zakładając, że tym samym zwiększy swoje zyski. Jednakże, taki podejście wiąże się z dużym ryzykiem ponoszenia dużych strat, gdyż nawet niewielkie zmiany w cenach energii na rynku mogą prowadzić do znaczących zmian w zyskach lub stratach inwestora.  

Przykładem może być zmiana ceny energii ze 100 euro za MWh na 98 euro za MWh. Posiadając w portfelu pozycję na 1 MW energii strata wyniesie 2 euro. Ale posiadając pozycję 100 MW, strata wyniesie 200 euro.  

Błędnie zaprojektowane strategie

Przykładem może być np. nieznajomość tego jak powinno wyglądać poprawnie złożone zlecenie. Nieznajomość minimalnych i maksymalnych wolumenów, czy dokładność liczbowa (0.1MW), może spowodować, że giełda odrzuci zlecenie, jako niepoprawne. 

Nieznajomość specyfikacji rynkowych i ich wspólnego współdziałania - uczestnik giełdy energetycznej, może nie być ani odbiorcą ani producentem energii. Jego celem jest spekulowanie na rynku energii. Z powodu jego niewiedzy, może nie zamknąć swoich pozycji otwartych na day-ahead oraz intraday, przez co inwestor będzie zmuszony do wzięcia udziału na rynku bilansującym. W szczególności na rynku energii w Czechach ceny te są bardzo niekorzystne dla posiadających jakiekolwiek pozycje i mogą powodować znaczące straty.    

Zbyt duża skłonność do emocjonalnych decyzji

W kontekście sprzedaży energii na giełdzie HUPX może prowadzić do niekorzystnych decyzji i strat finansowych. Przykładowo, inwestor, który jest zbyt emocjonalny i podejmuje decyzje pod wpływem chwilowych impulsów, może:  

Sprzedać energię po zbyt niskiej cenie - gdy inwestor jest zbyt emocjonalny, może podejmować pochopne decyzje, takie jak sprzedaż energii po zbyt niskiej cenie, aby szybko pozbyć się zapasów. Może to prowadzić do strat finansowych, gdyż cena energii może wzrosnąć w ciągu kilku następnych dni.  

Zbyt długo trzymać energię - z drugiej strony, inwestor zbyt emocjonalny może również nie sprzedać energii, nawet gdy ceny są wysokie. Mogą to być spowodowane lękiem przed utratą energii lub nadzieją na jeszcze większy zysk. Taka decyzja może prowadzić do utraty szansy na sprzedaż energii po atrakcyjnej cenie.  

Podejmować zbyt ryzykowne decyzje - gdy inwestor jest zbyt emocjonalny, może być skłonny do podejmowania zbyt ryzykownych decyzji, takich jak inwestowanie w niepewne projekty lub nieracjonalne decyzje inwestycyjne. Takie podejście może prowadzić do dużych strat finansowych.  

Wszystkie powyższe sytuacje mogą prowadzić do utraty pieniędzy przez inwestora, dlatego ważne jest, aby podejmować decyzje inwestycyjne w sposób racjonalny i rozważny, bez wpływu emocji.      

Brak strategii wyjścia z pozycji

Handel energią na giełdzie HUPX polega na zakupie lub sprzedaży energii elektrycznej w konkretnych terminach dostaw. W tym kontekście, brak strategii wyjścia z pozycji może prowadzić do ponoszenia strat przez inwestora.  

Przykładowo: jeśli inwestor prognozuje, że będzie w stanie wyprodukować 5MW energii i sprzeda tę energię na rynku HUPX, powinien mieć ściśle określone warunki, kiedy zmniejszy swoją pozycje rynkową, kiedy ta prognoza ulegnie zmniejszeniu.  

Innym przykładem, może być, kiedy spekulant również zajmie pozycje a cena ulegnie znaczącej zmianie, lub faza intraday będzie zbliżała się ku końcowi.   Jeśli takie warunki nie zostaną określone, trader może ponieść znaczące straty, zdejmując pozycję po bardzo niekorzystnych cenach, albo biorąc udział na rynku bilansującym.    

Niedostateczne monitorowanie swoich pozycji

Na Hupx można kupować kontrakty 1 godzinne oraz 15 minutowe. Ale rozliczenie tych kontraktów zawsze następuje na kontraktach 15 minutowych. Łatwo więc się pomylić licząc swoją pozycję tylko i wyłącznie uwzględniając aktualna pozycje na produkcie 15 minutowym a zapominając o swojej pozycji na kontrakcie 1 godzinnym. W rezultacie, błędnie policzona rzeczywista pozycja, również może spowodować straty finansowe.    

Opóźnione wykonanie zlecenia

Inwestor może nie wykonać zlecenia w odpowiednim czasie, co prowadzi do zmiany ceny i poniesienia strat. W przypadku czasowej wysokiej i szybkiej zmianie cen, człowiek lub powolny algorytm nie jest w stanie podjąć w odpowiednim czasie poprawnej decyzji, kótra spowoduje stratę finansową.    

Błędy danych

Źle skonstruowane źródła danych, nie uwzględnienie w systemach transakcyjnych błędów, kóre mogą się pojawić, powodują, że mimo dobrej strategii, trader dalej będzie tracił. Oto przykłady danych, w kórych najczęściej mogą pojawić się błędy:  

Orderbook:  Błędy w konstrukcji orderbooka Budowa orderbooka dla systemów autotradingowych może być związana z pewnymi zagrożeniami, które mogą wpłynąć na dokładność i skuteczność systemu. Oto kilka potencjalnych zagrożeń:  

Różnice w czasie wykonywania zleceń: Podczas budowy orderbooka, ważne jest, aby zapewnić, że dane o ofertach kupna i sprzedaży są aktualne i dokładne. W niektórych przypadkach, różnica w czasie między aktualizacjami orderbooka a realizacją zleceń może spowodować, że system kupi lub sprzeda aktywo po niewłaściwej cenie.  

Brak płynności: Kiedy aktywa, dla których budowany jest orderbook, mają niską płynność, może to spowodować, że orderbook będzie mniej dokładny. W przypadku braku wystarczającej liczby ofert kupna i sprzedaży, cena rynkowa może być bardziej niestabilna, co może wpłynąć na działanie systemu.   Błąd ludzki: Budowa orderbooka jest złożonym procesem i może zdarzyć się, że osoba odpowiedzialna za jego tworzenie popełni błąd lub pominie jakieś ważne informacje. W takiej sytuacji, orderbook może nie odzwierciedlać rzeczywistej sytuacji na rynku, co z kolei może prowadzić do podejmowania złych decyzji przez system autotradingowy.  

Ryzyko związane z eksploracją danych: W trakcie budowy orderbooka, dane inwestycyjne są gromadzone i przetwarzane. Istnieje ryzyko, że niektóre z tych danych mogą być nieprawidłowe lub niewłaściwie interpretowane, co może prowadzić do podejmowania błędnych decyzji inwestycyjnych.  

Aby zminimalizować ryzyko błędnego skonstruowania można: - w pełni rozumieć specyfikacje oraz dokumentację giełdy, na którym buduje się orderbooka - cały czas testować wyniki i porównywać je z tym co podaje giełda przy użyciu backtestingu - porównywać wyniki z benchmarkiem      

Prognoza produkcji/zużycia: Często jest tak, że powinno się analizować prognozę produkcji nie pojedynczych produktów, a grupę produktową. Łatwo wtedy wychwycić anomalie, która z dużą dozą prawdopodobieństwa może być wartością błędną czyli przeszacowaną lub niedoszacowaną. Przykładowo: dla 4 kolejnych kontraktów 15 minutowych prognozowana jest produkcja energii na poziomie 1, 1, 5, 1 MW. Prawie pewne jest nawet dla niedoświadczonego inwestora, że produkcja 3 kontraktu jest bardzo wysoka w porównaniu do pozostałych. Prawdopodobnie lepszym rozwiązaniem będzie sprzedaż 1MW zamiast 5.  

Innym przykładem może być nieuwzględnienie planowanych wyłączeń elektrowni. Wtedy mamy do czynienia przeszacowaniem produkcji w porównaniu z tym, co rzeczywiście zostanie wyprodukowane. Takie informacje powinny być uwzględnione na wgląd dla tradera lub algorytmu.    

Przepustowość na cross-border intraday  

Cross-border intraday umożliwia handel energią elektryczną między różnymi krajami europejskimi w czasie rzeczywistym, co pozwala na szybką reakcję na zmiany popytu i podaży w poszczególnych krajach oraz na zmiany warunków pogodowych, co wpływa na produkcję energii z różnych źródeł.  

Na rynku cross-border intraday, oferty kupna i sprzedaży energii są złożone przez uczestników rynku w jednym kraju, a następnie przesyłane do innych krajów, w których też działają uczestnicy rynku. Dzięki temu możliwe jest wykorzystanie nadwyżek i deficytów energii w różnych krajach, co pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów energii w Europie. I istnieją limity przepustowości międzykrajowej, czyli maksymalne ilości energii, które mogą być przesłane z jednego kraju do drugiego w określonym czasie. Te limity zależą od wielu czynników, takich jak pojemność przesyłowych linii przesyłowych, pojemność transformatorów, a także zapotrzebowanie na energię w kraju docelowym.  

Ograniczenia te są określane przez operatorów systemów przesyłowych (TSO - Transmission System Operators) poszczególnych krajów lub przez organizacje odpowiedzialne za zarządzanie międzynarodowymi połączeniami elektroenergetycznymi, takie jak Europejska Sieć Operatorów Przesyłowych (ENTSO-E).  

W celu zapewnienia bezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych, limity przepustowości międzykrajowej są stale monitorowane i dostosowywane w zależności od aktualnych warunków na rynku energii oraz sytuacji na sieci elektroenergetycznej.  

Nie uwzględnienie ograniczeń, może spowodować zaskoczenie zmniejszoną płynnością na rynku, a tym samym do zwiększenia strat, podczas handlu.  

Czas dostarczenia informacji

Czasem może być, że trader przeglądając i analizując historyczne dane, może znaleźć zmienną, która pozytywnie wpłynie na osiągany wyniki, jeśli zostanie zastosowana w strategii. Kłopot w tym, że da zmienna publikowana w czasie, kiedy jej użyteczność spada do zera. Przykładem mogą być rozliczenia z Mavirem, które następują 2-3 dni później.